 Konu Özetleri |
|
|
|
 |
| Deneme Sınavları |
|
|
|
|
| Bilgi |
|
|
|
|
 Arama |
|
|
| Soru Bankası |
|
|
|
|
| Sınav Sonuçları |
|
|
|
|
| İnsan Kaynakları |
|
|
|
|
| Linkler |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
TÜRKİYE'NİN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ VE COĞRAFİ KONUMU
|
Bölgelerimiz ve en kalabalık bölümlerinin eşleştirilmesi:
İç Anadolu- Yukarı Sakarya Bölümü,
Karadeniz - Doğu Karadeniz kıyıları,
Ege-Kıyı ovaları,
Marmara - Çatalca - Kocaeli bölümü
Türkiye'nin coğrafi konumları
:
Matematik konum : Doğusu ile batısı arasında
76 dakikalık yerel saat farkının olması
Özel konumu : İklim özelliklerinin
belirlenmesinde denizlerin etkili olması Doğudan batıya olan göç yollarının
üzerinde bulunması Transit ticaretin gelişmesi özel konumu.
Karadeniz kıyılarına ait özellikler :
Sinop dışında doğal limanı yoktur.
Boyuna kıyı tipi özelliği gösterir.
Kıyı önünde bir kaç kayalık dışında ada
yoktur.
Yüksek kıyılardır.
Karadeniz boyuna kıyı özelliğine sahiptir.
Boyuna kıyılar düzdür. Girinti çıkıntı fazla
değildir.
Renklendirme ile yapılmış haritalarda 0 m ile
500 metre arasındaki yükseltiler yeşil renk ile gösterilir.
Türkiye'de kış saati uygulaması yapıldığında
İzmit 'ten geçen 30° meridyeni esas alınır. İzmit ve civarının yerel saati ile
ulusal saati arasındaki zaman farkı en azdır.
Doğu Anadolu en yüksek bölgedir.
Akarsuları hızlı akması Hidroelektrik
santrallerin kurulması için akarsuların hızlı akması üzerinde olumlu etki
yapmıştır.
Büyük Menderes ovasında yetişen incir Konya
ovasında Kışların sert geçmesi sebebiyle incir yetişmez.
Türkiye kaplıca yönünden zengin bir ülke
olması neye bağlıdır:
Kırık Fay hatlarının fazla olmasına.
Akdeniz kıyılarında kışların en ılık
geçmesinin nedenleri:
Toros Dağlarının iç bölgelerin soğuğunu
kesmesi.
Denizlerin ılımanlaştırıcı etkisi.
Kıyıların tropikal hava kütlelerinin etkisi
altıda kalması.
Türkiye'nin en güneyinde yer almasıdır.
Orman varlığının kışların ılık geçmesinde
etkisi yoktur.
Akdeniz ikliminde en yağışlı mevsim :
Kıştır.
İzmir ve Adana'da akdeniz iklimi görülür.
İç Anadolu bölgesinde ilkbahar yağışlı,
yazlar kurak geçer.
İç Anadolu'nun doğal bitki örtüşü olan
Bozkırın özellikleri :
İlkbahar yağışlarıyla yeşeren yazın kuruyan
otsu bir topluluktur.
Türkiyenin coğrafi özellikleri:
36°-42° kuzey paralelleri ile 26°-45° doğu
meridyenleri arasında yer alır.
En doğusu ile en batısı arasında 76 dakikalık
zaman farkı vardır.
Güneş ışınlarını hiç bir zaman dik açıyla
alamaz.
Kuzey kıyıları güney kıyılarından daha
serindir.
Dört mevsim görülür.
Yükseltileri doğudan batıya doğru artar.
Ege kıyılarında yer alan körfezler :
Kuşadası Gökova Edremit Güllük
Kıyı ovalarının özellikleri ?
Yükseltileri fazla değildir.
Ulaşım olanakları gelişmiştir.
Alüvyonlarla kaplıdır.
Nüfus yoğunlukları fazladır.
Tarımsal potansiyelleri yüksektir.
Hem kıyı hemde deniz özelliklerini
dikkate alarak, Karadeniz ve Akdenizin ortak özellikleri?
Tuzluluk oraları birbirinden farklıdır.
Boyuna kıyı özelliği gösterirler.
Tuzluluk oranlarının belirlenmesinde iklim
önemli rol oynamıştır
Kıyılar fazla girintili çıkıntılı değildir .
Kıyıların uygun yerlerinde delta ovaları
oluşmuştur
Karasal iklimin özellikleri
:
Yazlar sıcak geçer.
Kışlar soğuk geçer.
Yazlar kurak geçer.
Yıllık sıcaklık farkı fazladır.
Bitki örtüsü bozkırdır
Göller ve oluşumları eşleştirilmesi :
İznik-Tektonik göldür .
K. Çekmece -Kıyı seti gölüdür.
Bafa- Alüvyon seti gölüdür ,
Tortum - Heyelan seti gölüdür,
Burdur - .........
Türkiye'nin yaklaşık % 98'i deprem tehditi
altında olmasının nedeni?
Oluşumunu yakın jeolojik devirde tamamlaması
.
Genç kuşakta yer almasıdır.
Ülkemizde kar yağışlarının nelere etkisi
vardır?
Yeraltı sularının beslenmesi.
Ekili alanların soğuktan korunması.
Kış sporlarının gelişmesi.
Erimeler sonucunda taşkınların olması
Türkiye akarsularının özellikleri :
Hızlı akarlar.
Boyları kısadır.
Hidroelektrik üretmeye uygundurlar.
Ulaşımda kullanılmazlar.
Taşıdıkları materyal fazladır.
Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili bir
yanmada ülkesi olmasına karşılık denizlerin iklim üzerindeki ılımanlık ve
yağış etkisi dar bir alanda görülür. Büyük bir kısmında karasal iklim
etkilidir. Bu duruma yol açan temel etken :
Kuzey ve güney kıyılardaki dağların uzanış
yönüdür.
Türkiye'de kış süresinin
en kısa olduğu il :
Antalya
Türkiye'de kış süresinin en uzun olduğu il :
Ardahan
Türkiye'de sıcaklık ile ilgili özellikler :
Kış mevsiminde en düşük sıcaklık Kuzeydoğu
Anadolu'da kaydedilir.
Güneyden kuzeye doğru yıllık sıcaklık
ortalaması düzenli bir şekilde artar
Yaz mevsiminde en yüksek sıcaklıklar
Güneydoğu Anadolu'da ölçülür.
Sıcaklık dağılışında yükselti ve deniz
etkileri önemli rol oynar.
Doğu Anadolu'da ocak ayı ortalama sıcaklığı
İç Anadolu'dan daha düşüktür.
Oluşum bakımından aynı dağlara örnek :
Karacadağ ,
Süphan,
Nemrut ,
Erciyes
Saros Körfezinden Gökova körfezine doğru kıyı
boyunca gidildikçe görülen tablo ?
Karlı gün sayısı azaldığı
Deniz suyu sıcaklığının arttığı
Deniz suyu tuzluluğunun arttığı
Yıllık sıcaklık ortalamasının arttığı
Buharlaşmanın arttığı görülür.
Türkiye'de erozyonun şiddetli olmasının
ortaya çıkardığı sonuçlar:
Baraj göllerinin toprakla dolması ,
Toprakların verimsizleşmesi ,
Sel taşkınlarının artması
Tarımın güçleşmesi
Küçükbaş hayvancılığının İç Anadolu
yoğunlaşmasının başlıca nedeni :
Bölgenin doğal bitki örtüsünün küçükbaş hayvancılığa uygun olması
İç Anadolu'nun doğal bitki örtüsü bozkırdır.
Bozkır küçükbaş hayvanların beslenmesinde önemlidir.
Ülkemizde üretim alanı en yaygın olan yeraltı zenginliği nedir?
Türkiye'nin çeşitli
yerlerinde çıkartılır.
Mutlaka hammaddenin üretildiği yerde kurulmak zorunda olan endüstri kuruluşu hangisidir?
Şeker. (Şekerin Hammaddesi olan pancar tarladan söküldükten hemen sonra işlenmesi
bozulmaması için zorunluluktur)
Hangi elektrik santrali diğerlerinden farklı
bir özellik gösterir?
Hirfanh hidroelektrik santralidir. (Su gücüyle çalışır.)
Linyitle çalışan termik santrallere örnek
verelim :
Afşin-Elbistan ,
Yatağan ,
Soma ,
Çayırhan
Kastamonunun özellikleri :
Batı Karadeniz'de dağlık bir alandadır.
Yol yapımı zordur.
Türkiye'nin dış ticaretinde önemi olan bazı
tarım ürünleri ile yeraltı kaynakları :
Pamuk-Bakır ,
Tütün-Bor ,
Fındık-Krom ,
Zeytin-Zımpara taşı
Yalnızca ülke ihtiyacını karşılayabilen ve dış
ticaretimizde önemi olmayan ürünler?
Muz
Taşkömürü
Karadeniz Bölgesinde turizmin gelişmemesinde
olumsuz etkisi olan faktörler ?
Yılın büyük bölümünün yağışlı geçmesi ,
Kıyıda plajların yetersiz oluşu
Çeşitli tarım ürünleri yetiştirilmesi
sebebiyle Türkiye kendi kendine yeten sayılı ülkelerden biridir. Bu durumun en
önemli nedeni :
Ülkede çeşitli iklimlerin görülmesi ve dört
mevsimin yaşanması
İklim şartlan tarım ürünlerinin
yetiştirilmesini belirleyen temel faktördür. Aynı iklim şartlarında
yetişmesi mümkün olmayan tarım ürünleri bir arada verilmiştir:
Çay-buğday
Aynı iklim şartlarında yetişmesi mümkün olan
tarım ürünleri bir arada verilmiştir:
Tütün-pamuk ,
Şekerpancarı-tütün ,
Üzüm-buğday ,
Turunçgil-zeytin
Ülkemizde haşhaş üretimi devlet kontrolü
altında olmasının nedeni :
Haşhaşın amaç dışı kullanımı
Ülkemizde hayvan sayısı fazla olmasına
karşılık,hayvansal üretimin yetersiz olması neye bağlıdır?
Mera hayvancılığın yaygın olarak yapılması
Makineli tarımın yapılamayacağı yerler:
Doğu Karadeniz Bölümü (Arazinin engebeli ve
tarım topraklarının küçük olduğu yerlerde makineli tarımı zorlar.)
Makineli tarım yapılabileceği yerlere örnek :
Marmara Bölgesi ,
Ege Bölgesi ,
Güneydoğu Anadolu Bölgesi ,
İç Anadolu Bölgesi
Sanayinin en çok geliştiği bölge olan Marmara
Bölgesinde sanayinin kurulması için gerekli önemli şartlar nelerdir?
İş gücü
Sermaye
Ulaşım
Pazarlama
Bursa’ da bulunan sanayi kolu :
Bursa –Otomotiv
İskenderun'da bulunan sanayi kolu :
İskenderun -Demir-çelik
Büyük baş hayvancılık en çok yaygınolduğu
bölgeler?
Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgeleri
Türkiye'de kara ve demir yolu ulaşımını
zorlaştıran etkenler :
Dağların batı-doğu doğrultusu uzanışı ,
Yükseltinin fazla oluşu,
İç bölgelerin sert karasal iklimi,
Derin ve geçit vermeyen akarsu ve vadilerin
varlığı
Endüstri tesislerinden hangisinin dağılımı
ülkemizde daha çok yaygınlık gösterene örnek :
Şeker
İzmir limanı, Türkiye'nin ikinci büyük
limanıdır. İzmir limanının gelişmesinde aşağıdakilerden hangisinin önemli bir
rolü olanlar:
Ard bölgesinde dış ticarette önemli yer tutan
ürünlerin yetiştirilmesi ,
Yükleme, boşaltma vinçleri ve depolama
tesislerinin yeterli oluşu,
Ard bölgesiyle ulaşımının kolay olması ,
Geniş bir hinderlandının olması
Endüstri dallarının hangisinin üretiminde
tarımsal hammaddeden yararlanılmaz?
Çimento
Endüstri dallarının hangisinin üretiminde
tarımsal hammaddeden yararlanılır?
Konserve
Dokuma
İlaç
İçki
Türkiye'de iç ticaret oldukça gelişmesine
etkisi olanlar:
Ülkede değişik iklimlerin görülmesi ,
Ulaşım ağının gelişmiş olması,
Sanayinin dengeli dağılmaması,
Çeşitli yerlerde farklı tarım ürünlerinin
yetişmesi
İthalatımızda önemli yer tutan ürünler:
Ham petrol
Demir-çelik
Gübre
İlaç
İhracatımızda önemli yer tutan ürün:
Tekstil
Türkiye'de elektrik enerjisi en çok hangi
kaynaktan elde edilir?
Akarsu
Ülkemizde diğer coğrafi bölgelere göre;
yükseltisi en fazla, maden yönünden en zengin, hidroelektrik üretim potansiyeli
en fazla olan coğrafi bölge:
Doğu Anadolu
İç Anadolu Bölgesinde aşağıda yetişme
özellikleri verilen tarım ürünlerinin hangileri yetiştirilir?
Yazın kuraklık isteyen tarım ürünleri
İlkbaharda yağış isteyen tarım ürünleri
Çok fazla yağış istemeyen tarım ürünleri
Yazın sıcaklık isteyen tarım ürünleri
İç Anadolu'da kış mevsimi soğuk geçtiğinden
kışın ılımanlık isteyen tarım ürünleri yetiştirilemez.
Marmara Bölgesi özellikleri:
Ortalama yükseltinin az, engebeliğin fazla olmadığı
bir bölgedir.
Ulaşımın kolay olması.
Ekili-dikili alanların çok olması .
Deniz etkilerinin geniş bir alana yayılması,
Toplu yerleşmenin görülmesi.
Marmara bölgesinin coğrafi konumundan
kaynaklanan üç çeşit iklimin olması Çeşitli tarım ürünlerinin yetiştirilmesine
sebeb olur.
Karadeniz ve Akdeniz Bölgelerinin ortak
özellikleri:
Kıyı tipleri (Her iki bölgede de dağların
kıyıya paralel uzanması nedeniyle boyuna kıyı tipi görülür.)
Karadeniz ve Akdeniz Bölgelerinin farklı
özellikleri:
Yağış rejimleri,
Yazsıcaklık ortalamaları ,
Deniz suyu tuzlulukları ,
Yetiştirilen tarım ürünleri
Ege Bölgesin yer şekilleri ile ilgili olarak
dağlar kıyıya dik uzanır.
Ege bölgesinde fiziki, beşeri ve ekonomik
özellikler üzerinde yer şekillerinin yolaçtığı sonuçlar :
Kıyıda çok fazla körfez ve yarımada bulunması,
Deniz etkilerinin 150-200 km kadar içeriye
sokulabilmesi,
Kıyı ile iç kesimler arasında ulaşımın kolay
olması ,
İzmir limanının art bölgesiyle balantısının
kolay olması
Ege bölgesinde Termik santrallerinin çok
olması neyle ilgilidir ?
Zengin linyit yataklarının varlığı ile
Karadeniz Bölgesi özellikleri :
Türkiye'nin en çok yağış alan bölgesidir.
Kentleşme oranı düşüktür,
Dağlar kıyıya paralel uzanır.
Genelde göç verir.
Çayın tamamını, fındığın büyük bir kısmını
üretir.
Karadeniz Bölgesinde kırsal nüfus fazladır
Güneydoğu Anadolu projesi tamamlandığında
hangisinde artış gözlenecektir?
Sulanabilen arazi artar ,
Enerji üretimi artar ,
Sanayi kuruluşları artar ,
Tarımsal çeşitlilik artar Bölgede iş imkanları
artar
Bölge dışına yapılan göçler azalalır
Uludağ-Ergene nehri - Manyas gölü -
Yenişehir ovası hangi bölgemizde yer alır?
Marmara Bölgesi içinde yer alır
Marmara
ve Ege Bölgeleri kaplıca turizmi yönünden gelişmiştir. Bu durumdan bölgelerin
hangi ortak özelliği etkili olmuştur?
Yer yapıları (Her iki bölgede de fay hatları
bulunmaktadır. Bu da bölgelerin kaplıca yönünden zengin olmalarını
sağlamıştır.)
Ege, Akdeniz ve Marmara Bölgelerinde çok
yetiştirilen ve Türkiye ekonomisinde yer tutan ürünler :
Zeytin Ege,
Turunçgil Akdeniz,
Ayçiçeği Marmara'da
Marmara Bölgesinin bir bölümünde Kara
deniz ikliminin etkili olduğunu gösteren ürün :
Fındık
İç bölgeleri kıyı bölgelerinden ayıran
en önemli özellik :
Karasal iklimin egemen olması
Akdeniz kıyılarının kış mevsiminde Türkiye'nin
en sıcak yeri olmasında etkisi olan sebepler:
Denizlerin ılımanlaştırıcı etkisi ,
Torosların iç bölgelerdeki soğuğu kıyıya
ulaştırmaması ,
Türkiye'nin güneyinde yer alması ,
Sıcak hava kütlelerine açıkolması
İki denize birden kıyısı olan ilimiz?
İzmit
Ege Bölgesinde üretim yapan endüstri
kuruluşları hangi hammaddeyi bölge dışıdan sağlar?
Petrol arıtma
Ege bölgesinde yer alan turistik değerler:
Pamukkale travertenleri ve Efes antik kenti
İç Anadolu bölgesinde yer alan volkanik dağlar
?
Erciyes
Karadağ
Hasan
Melendiz
Güneydoğu Anadolu Bölgenin özellikleri?
Ekonominin temeli hayvancılığa dayanır.
Yaz mevsiminde Türkiye'nin en sıcak yeridir.
Yükseltisi fazla değildir
Türkiye'nin tek petrol üretim alanıdır.
Yerşekilleri sadedir.
Yukarı Sakarya Bölümünü İç Anadolu
Bölgesinin diğer bölümlerinden ayıran özellikler :
Daha kalabalık olması
Sanayisinin gelişmiş olması
Başkentin burada olması
Bölgenin Marmara ve Ege'ye açılan kapısı durumunda
olması ,
İkliminin daha elverişli olmamasısı
İç Anadolu Bölgesi Güneydoğu Anadolu
Bölgesinden daha az yağış almasına rağmen Güneydoğu Anadolu'da tarımda
sulamaya daha çok ihtiyaç duyulmaktasının nedeni?
Güneydoğu Anadolu'da yaz kuraklığınındaha fazla
hissedilmesi
Marmara ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin
birbirine benzeyen yönleri :
Yerşekilleri özellikleri
Erzurum-Kars bölümünün özellikleri :
Ortalama yükseltisi fazladır.
Kışlar çok soğuktur.
Büyükbaş hayvancılık en önemi ekonomik faaliyettir.
Yaz süresi kısadır.
Baraj gölleri çok olan bölgelerimiz:
Ege,
Karadeniz ,
Doğu Anadolu ,
Güneydoğu Anadolu
Baraj gölleri az olan bölgemiz:
Marmara
İç Anadolunun doğal (fiziki) özellikleri :
Ova ve platoların geniş yer tutması,
Karasal iklimin varlığı ,
Bitki örtüsünün bozkır olması ,
Bölgede volkanik dağların varlığı
Akdeniz Bölgenin ekonomik varlığı ile ilgili
olanlar :
Keçiborlu kükürt yatakları ,
Adana dokuma sanayi ,
İsparta gül üretimi ,
Seracılığın en gelişmiş bölge olması
|
|
| |
|
| |
|
HERKESE AÇIK
KONU ÖZETLERİ |
|
|
|
|
HERKESE AÇIK
DENEME SINAVLARI |
|
|
|
|
| |
|
